Dzisiaj: | 60 |
W tym miesiącu: | 377 |
W tym roku: | 44041 |
Ogólnie: | 471093 |
Od dnia 21-09-2006
Podczas tegorocznych Targów Książki Historycznej na stoisku Domu Spotkań z Historią można było nabyć niezwykły album autorstwa Tomasza Kuby Kozłowskiego i Danuty Błahut-Biegańskiej zatytułowany „Świat Kresów”. Jest to druga pozycja serii wydawniczej: Kolekcje XX wieku. Dotychczas w serii ukazał się album „Wokół pałacu i dworu. Z kolekcji Janusza Przewłockiego”.
We wstępie autor pisze:
„Kresy w języku polskim to słowo symbol, słowo »klucz«, nieprzetłumaczalne na języki obce. Nie oddaje jego istoty ani angielski termin borderland, ani niemieckie Grenzland, ani francuskie confin czy rosyjska rubież. Bowiem Kresy to coś więcej niż tylko pogranicze, styk sąsiadujących ze sobą narodów czy peryferia oddalone od centrum”...
To „coś więcej” odzwierciedlają zdjęcia zamieszczone
w Albumie. A jest ich niemało, bo blisko 800 – ułamek liczącej 30 tysięcy (!) obiektów kolekcji Tomasza Kuby Kozłowskiego.
Unikatowe zdjęcia i pocztówki dokumentują świat, który często już nie istnieje, i nie chodzi tu tylko o zniszczone w czasie wojny obiekty architektoniczne. Nie spotkamy już dzisiaj drohobyckiego łebaka (pozyskiwacza ropy z powierzchni kałuży za pomocą „chwosta” z końskiego ogona), nie zobaczymy zapewne nocnego, przy świetle łuczywa, połowu ryb za pomocą ościeni na Czeremoszu, wieśniaka na dłubance na rzece Teterów koło Żytomierza, Żyda nosiwody, Hucułek zdążających konno na wesele, międlenia lnu przy poleskiej chałupie, budek kąpielowych na kołach w kurorcie Tyszkiewiczów w Połądze. W albumie uwieczniono także przedmioty codziennego użytku, na które wyczulone jest zawsze oko kolekcjonera, takie jak metalowy zamek do drzwi z Drohobycza z wytłoczoną nazwą zakładu ślusarskiego Norberta Seiferta i numerem telefonu 222, kuferek na kapelusze z fabryki Leopolda Rozenzweiga we Lwowie, wieszak z Domu Braci Jabłkowskich w Wilnie, zegar karetowy z pałacu Schnellów w Starych Brodach czy zwykła tabliczka z numerem domu w Berezowie Średnim.
Zdjęcia pogrupowano nie regionalnie, ale wokół tematów: wieś; dwór, pałac zamek; miasteczko; zdrój i letnisko; szkoła i wychowanie; wojsko, ale także szerszych ujęć: tygiel narodów, religii i kultur.
Autor, przedstawiający się jako „warszawiak nieco z przypadku, lwowski syn, wnuk i prawnuk”, od ćwierć wieku gromadzi wszelkie „kresowiana” z nadzieją, jak pisze, na powstanie Muzeum Kresów. Od 2009 r. jest koordynatorem programu „Warszawska Inicjatywa Kresowa” w Domu Spotkań z Historią, w ramach którego organizuje wystawy, spotkania, promocje, pokazy filmowe, wykłady, zajęcia dla młodzieży. Te inicjatywy spotykają się z dużym odzewem — słuchacze czasem z trudem mogą się pomieścić w sali Domu Spotkań z Historią przy ul. Karowej.
Album jest znakomicie graficznie opracowany przez Danutę Błahut-Biegańską, absolwentkę Akademii Sztuk Pięknych we Wrocławiu, autorkę wielu projektów książek, albumów i wystaw o tematyce historycznej.
„Świat Kresów”, Tomasz Kuba Kozłowski, Danuta Błahut-Biegańska, wydawca: Dom Spotkań z Historią i Ośrodek
„Karta”, Warszawa 2012, stron 260; ok. 800 ilustracji reprodukowanych na papierze kredowym.